Gainhartze erromatarraren aroko adierazpenak ere aurkitzen dira, ( Briviesca eta Orduña artean) iragatzen zen galtzada batez adieraziak, lurraldeko hegoaldeko zintzur meharretatik, ia Burgos-eko probintziarekin mugan.

Baina garai garrantzitsuena eta aztarna gehien utzi izan duena Erdi Aroa da. Arabiar inbasiaren ondoren, Valderejo “inoren lurralde” egoeran aurkitzen zen, bertako biztanleek alde batera utzi zuten, iparraldeko mendietan babesa bilatzeko, musumanen beldur bait ziren. Orduan abade eta monjeek aurrera eramandako haranaren birpopulatzea eman zen;hauek monastegia eraiki zuten, eta honen inguruan herriak sortu ziren.

Historian zehar, lurralde hau autoritate desberdinetara maneratua egon da. Astur-eko erresuma, Nafarroako erresuma, Bizkaiako Jaurerria eta Gaztelako Koroari. Azkenego boterearen pean mende askotan zehar.

Hala ere, XII. Mende bukaeran, foru bat eman zitzaien, honek zerga batzuk ordaintzerako orduan salbuesten zituen. Hau errege guztiengatik berretsia izan zen XVIII.merndea ondo sartu arte.

70.hamarkadaren bukaerarte, Lalastra hiriburua zen udalerri bat eratzen zuen;baina Villamardones eta Ribera bezala, herri batzuen utzieraren ondoren, Valderejo Gaubea-ko udalerrian sar zedin ekarriz uzen, gaur egun berari dagokio.